Trong những tuần qua, luồng sinh khí “hồi sinh” lan tỏa khi tỉ lệ người dân Úc trên 16 tuổi cán mốc chỉ tiêu tối thiểu 70% số dân nhận đủ chủng ngừa Covid-19. Ở cấp tiểu bang và vùng lãnh thổ, phần lớn các biện pháp phong tỏa được dỡ bỏ. Trên bình diện toàn quốc, chính phủ liên bang xem xét đẩy nhanh lộ trình mở cửa biên giới. Tuy nhiên, cùng với sự trở lại của các hoạt động thường nhật, Canberra lại phải đối mặt với sự thiếu hụt nguồn nhân công đáng báo động. Tình trạng khan hiếm lực lượng lao động, đặc biệt là nhân lực quốc tế gây nhiều khó khăn trong quá trình phục hồi nền kinh tế nước Úc. RFI phác họa đôi nét bức tranh lao động nhập cư với những thông số, thực trạng, cũng như những chính sách di dân đang được chính phủ Scott Morrison ưu tiên thực hiện.  Bức tranh tổng thể  Hàng năm, Úc - xứ sở của những chú chuột túi ngộ nghĩnh chào đón một số lượng lớn di dân từ nhiều quốc gia trên thế giới. Dựa vào mục đích nhập cư, chính phủ Úc chia ra các nhóm visa tạm thời chính, bao gồm: du lịch/thăm viếng, lao động kết hợp kỳ nghỉ, du học, lao động có tay nghề, và một số visa đặc thù khác. Theo Ủy ban Kỹ năng Quốc gia Úc, tính đến tháng 03/2020, trung bình hàng năm có 1,6 triệu người có visa tạm thời làm việc toàn bộ hoặc bán phần tại Úc.  Nếu tính riêng, số người Việt Nam có thị thực tạm thời tại Úc là 71.287 người, theo bộ Nội Vụ và từ dữ liệu của Cục Thống Kê năm 1999-2000. Cộng đồng di dân Việt tập trung phần lớn tại các tiểu bang Victoria, New South Wales và Queensland. Họ là nguồn nhân lực đóng góp đáng kể vào sự phát triển nền kinh tế Úc, đặc biệt trong lĩnh vực kế toán, y tá, lập trình phần mềm và ứng dụng, v.v... Ảnh hưởng bởi đại dịch  Nhìn tổng thể, khi Úc đóng cửa biên giới từ những ngày đầu đại dịch cho đến nay, nhiều người giữ visa tạm thời làm việc trong các ngành kinh tế bị tổn thất nặng nề. Sinh viên quốc tế, khách du lịch, sinh viên tốt nghiệp, người lao động được bảo trợ, người tị nạn và những nhóm người khác đang tạm trú trên nước Úc bị mất việc làm và phải vật lộn để trang trải các khoản chi phí sinh hoạt cơ bản. Trong khi, họ là nhóm xã hội dường như nằm bên lề các chính sách trợ giúp từ chính phủ Morrison. Thực tế, tình cảnh này được cho ngày càng tệ hơn khi đến nay lệnh phong tỏa vẫn còn thực thi ở một số tiểu bang, vùng lãnh thổ và Úc vẫn chưa mở cửa biên giới.   Trung tuần tháng 8/2021, một bức tranh đáng buồn được khắc họa bằng kết quả khảo sát có quy mô lớn từ Tổ chức Nghiệp đoàn New South Wales. Với 5.000 người tạm trú tham gia vào mẫu khảo sát, có đến 65% số người hỏi đã bị mất việc làm, 39% không có đủ tiền để trang trải các chi phí sinh hoạt cơ bản, 43% thường xuyên bỏ bữa và 34% trở thành người vô gia cư, hoặc dự đoán sắp bị đuổi ra khỏi nhà vì không thể trả tiền thuê nhà.  Tiềm năng và sự thiếu hụt  Nhiều nghiên cứu độc lập đã chỉ ra tầm quan trọng của sự đóng góp từ những người có visa làm việc tạm thời. Họ cung ứng 10% nguồn nhân lực cùng kỹ năng ngắn hạn cho thị trường lao động Úc trong các lĩnh vực chính như nông nghiệp, khách sạn, xây dựng và chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, từ tháng 03/2020, Úc đóng cửa biên giới quốc tế vì đại dịch toàn cầu, nhóm nhập cư tạm thời giảm mạnh, trung bình chỉ còn 1,3 triệu người/năm. Ước tính, có thể Úc phải mất ít nhất hai năm để quay trở lại mức nhập cư như trước đại dịch. Từ nhận định của giới phân tích, việc sụt giảm dòng di cư này không chỉ làm thiếu hụt nghiêm trọng nguồn lao động thời vụ, ngắn hạn mà còn tác động lâu dài đến thị trường nhân lực Úc. Đặc biệt là sự thiếu hụt nhóm di dân có tay nghề cao trong quá trình phục hồi kinh tế sau đại dịch.  Đơn cử một ví dụ, dẫn theo kênh truyền thông ABC (15/04/2021), tính riêng trong tháng 03/2021, SEEK (một trong những trang đăng tuyển việc làm lớn nhất tại Úc) đã đăng quảng cáo việc làm với số lượng cao nhất lịch sử trong hơn 23 năm qua. Tuy nhiên, số đơn đăng ký ứng tuyển trên mỗi quảng cáo lại ở mức thấp nhất kể từ năm 2012.  Tuần qua, một nhóm quan chức cao cấp đã đề xuất, nước Úc cần khoảng 2 triệu người nhập cư trong vòng 5 năm tới để tái thiết nền kinh tế và giải quyết tình trạng thiếu lao động đáng báo động như hiện nay, đặc biệt lao động có tay nghề cao và nguồn nhân lực cho ngành nông nghiệp.  Thách thức và cơ hội Ông Alex Hawke, bộ trưởng Di Trú Úc khẳng định, di dân đóng một vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi nền kinh tế Úc. Cụ thể, mức độ thành công của quá trình “hồi sinh” phụ thuộc nhiều vào nguồn nhân lực nhập cư.  Theo dự kiến, Úc sẽ bắt đầu tiếp nhận di dân tạm trú và thường trú từ giữa năm 2022. Chính phủ Scott Morrison đang từng bước nỗ lực để duy trì danh tiếng của một đất nước vốn là điểm đến ưu tiên được viễn khách lựa chọn. Ngày 26/07 vừa qua, Úc thông qua Dự luật sửa đổi về di dân, cụ thể là « Bảo vệ người lao động nhập cư, năm 2021 » (Migration Amendment "Protecting Migrant Workers", Bill 2021) đề xuất các tội hình sự mới và các hình phạt dân sự để bảo vệ tốt hơn nữa người lao động nhập cư khỏi bị bóc lột. Dự luật sửa đổi bắt nguồn từ thực trạng xảy ra trước đại dịch. Nhiều người lao động nhập cư đã phải chịu đựng các điều kiện tồi tệ tại nơi làm việc như bị cắt tiền lương hoặc tiền lương thấp hơn nhiều so với mức lương tối thiểu theo luật ấn định, bị cưỡng bức, bị phân biệt đối xử, bị đe dọa, bị lạm dụng và không ngừng bị đe dọa hủy visa, v.v.. Chính phủ Úc truyền đi một thông điệp mạnh mẽ rằng, việc trả lương thấp và các hành vi bóc lột khác đối với người lao động nhập cư là không thể chấp nhận và sẽ không được dung thứ. Đó là một trong những nỗ lực mà nội các Canberra đang thực thi nhằm bảo vệ và thu hút nhiều hơn nhóm nhập cư tạm thời tham gia vào thị trường lao động Úc.  Ngay sau tuyên bố sửa đổi luật từ chính quyền đương nhiệm, Uỷ Ban Thượng viện do đảng Lao Động (Đảng đối lập) cũng đã chủ trì kêu gọi chính phủ thay đổi sâu rộng hệ thống nhập cư tạm thời nhằm ngăn chặn nạn bóc lột và giải quyết tình trạng thiếu lao động hiện nay.  Trong khi, một báo cáo từ Viện Grattan (tổ chức nghiên cứu độc lập về chính sách công); cũng như báo cáo từ Uỷ ban Quốc hội dưới sự dẫn dắt của đảng Tự Do (Đảng đương quyền) đã lập luận, biên giới quốc tế đóng cửa là cơ hội tốt nhất để chính phủ thay đổi có hệ thống và sâu rộng chương trình di dân. Đặc biệt, những khuyến nghị tập trung vào nhóm nhập cư có tay nghề cao và sinh viên quốc tế.  Chính sách nới lỏng có chọn lọc Trên tinh thần nới lỏng có chọn lọc, việc xây dựng một lộ trình rõ ràng, với những quyền ưu tiên được lựa chọn để đem đến cơ hội cho người tạm trú trở thành thường trú nhân Úc là những đề xuất đặc biệt lưu tâm. Nói cách khác, cải tổ chính sách theo hướng mở ra con đường hanh thông cho những người thành thạo tiếng Anh hơn, trẻ tuổi hơn, có kiến thức và kỹ năng chuyên môn ưu trội hơn, cũng như có triển vọng mang lại lợi ích lâu dài cho sự thịnh vượng của nước Úc. Ngoài ra, từ thực trạng thiếu nhân lực nông nghiệp, vào cuối tháng 9/2021 vừa qua, chính phủ liên bang Úc loan báo ban hành pháp lý visa nông nghiệp (Australian Agriculture Visa). Theo dự kiến, người lao động có thị thực này có thể đến Úc ngay cuối năm nay, 2021. Trong tình hình đại dịch hiện nay, đây được coi như một trong những sáng kiến ưu tiên để bổ sung kịp thời ít nhất 10.000 lao động hàng năm cho các ngành nông nghiệp Úc và có cơ hội mở ra con đường định cư lâu dài cho người nhập cư. Tham gia hình thức di trú này, chính phủ Úc ưu tiên chào đón nhân lực đến từ các quốc gia Đông Nam Á và Thái Bình Dương. Cuối cùng và có lẽ quan trọng nhất trong bối cảnh hiện nay chính là chính phủ liên bang và ngay chính quyền các tiểu bang, vùng lãnh thổ đang xem xét đẩy nhanh lộ trình mở cửa biên giới. Có như vậy, Úc mới kịp thời tạo ra sức hút cho nguồn nhân lực quốc tế có tay nghề cao quay trở lại; và thu hút nhiều hơn nữa nguồn lao động di dân để khỏa lấp khoảng trống thiếu hụt; cũng như đảm bảo chất lượng cho nguồn nhân lực. Có thể khẳng định, nguồn lao động nhập cư là một điểm nhấn quan trọng quyết định “tốc độ” của lộ trình tái thiết và mức độ thành công của quá trình phục hồi nền kinh tế nước Úc khi mở cửa trở lại.

Từ sau kỳ nghỉ hè đến nay, cũng giống như giá khí đốt và giá điện, giá xăng và dầu diesel tại Pháp đều tăng không ngừng, khiến người dân bất mãn và trở thành một vấn đề lớn trong đời sống chính trị Pháp, đòi hỏi chính quyền của tổng thống Emmanuel Macron phải khẩn trương tìm hướng giải quyết để tránh làm nảy sinh một cuộc khủng hoảng xã hội có thể làm tê liệt đời sống nước Pháp như khủng hoảng Áo Vàng (Gilets Jaunes) hồi cuối năm 2018.   Theo số liệu chính thức hôm 18/10/2021 của bộ Chuyển đổi Sinh thái, giá dầu diesel thậm chí đã tăng cao đến mức « lịch sử ». Giá xăng cũng ở mức cao chưa từng có tính từ năm 2012. Giá nhiên liệu liên tục tăng mạnh một lần nữa ảnh hưởng đến sức mua của người dân, vốn đã bị tác động do giá điện và khí ga tăng cao.   Nhà kinh tế Xavier Timbeau, giám đốc Đài quan sát Pháp về tình hình kinh tế (OFCE), thuộc trường Khoa học chính trị Sciences Po Paris, ngày 14/10 giải thích trên đài RFI tiếng Pháp :  « Đúng, tình hình có thể tệ hơn, nhưng dù sao thì chúng ta cũng đã ở cái ngưỡng gây choáng cho nhiều người, bởi vì giá chất đốt, dầu diesel hay xăng đều cao như hồi cuộc khủng hoảng Áo Vàng (Gilet Jaune) năm 2018. Sự tăng giá lần này gợi nhớ tới những yếu tố làm bùng nổ khủng hoảng Áo Vàng và quả thực là nó gây ấn tượng mạnh do tác động đến khả năng chi tiêu mua sắm của dân chúng ở mức không phải là không đáng kể.  (…) Từ một năm nay, giá nhiên liệu tăng, nhìn chung là khoảng hơn 35 centime euro/lít dầu diesel hoặc xăng, tức là giá nhiên liệu đã tăng khoảng 20%. Mức tăng này là khá cao. Trong các giai đoạn phong tỏa chống dịch Covid-19, giá nhiên liệu rất là thấp bởi vì giao thông đi lại bị ngưng trệ, nhưng sau đó các hoạt động phục hồi, giá nhiên liệu tăng đáng kể, giá dầu lửa bây giờ cũng vẫn tăng và chúng ta có thể đoán trước là trong những tháng tới, giá nhiên liệu vẫn sẽ tăng ».   Người tiêu dùng Pháp đang đứng trước nhiều khó khăn trước đà tăng giá nhiên liệu. Cũng trong ngày 14/10, thông tín viên Mathieu Bonhoure từ thành phố Nantes gửi về bài phóng sự :   “1,51 euro, đó là giá 1 lít dầu diesel bán tại siêu thị này và là một trong những mức giá thấp nhất trong ngày. Cô Emmanuelle có thu nhập 1.600 euro/tháng. Đối với người phụ nữ đã có gia đình và con cái này, tình hình đang rất khó khăn. Cô nói : « Chúng tôi bắt đầu thấy như có sợi dây thừng siết quanh cổ, đó là điều chắc chắn ».   Cô tiếp nhiên liệu đầy bình và số tiền phải trả đã tăng 10 euro so với lần trước. Emmanuelle chia sẻ : « Tôi không biết chúng tôi sẽ làm gì nữa. Đi biểu tình ư ? Tôi cũng chẳng biết thế nào nữa. Trong khi chờ đợi, chúng tôi cũng chẳng có lựa chọn nào khác, vẫn phải đổ đầy bình nhiên liệu để lái xe đến chỗ làm thôi ».   Anh Fabien, một khách hàng khác ở trạm xăng này của thành phố Nantes, cho biết : « Chúng tôi đã đổ đầy 50 lít và hết gần 80 euro ». Sự tăng giá này khiến anh lo lắng làm thế nào để tiếp tục sống và suy trì mức chi tiêu : « Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sức mua của tôi ».  Cô Manon, người phải lái xe 80 km mỗi ngày vì công việc, thừa nhận đây là một giai đoạn khó khăn. Manon nói : « Chúng tôi phải chú ý nhiều hơn khi đi mua sắm và chúng tôi cũng tránh đi chơi. Chúng tôi ưu tiên để dành nhiên liệu để có thể lái xe đi làm, ngoài ra thì số tiền chúng tôi kiếm được cũng không đủ để chúng tôi có thể đi chơi ».  Ở độ tuổi 50, bà Naily và chồng thấy sự tăng giá lần này đang diễn ra rất tệ : « Nỗi tức giận ngày càng tăng. Chúng tôi làm ăn vất vả từ sáng sớm đến tối mịt mà lương thì bèo bọt. Giá cả thì cứ tăng mãi! ». Giá cả thì tăng, chỉ có lương là không tăng và đó là điều khiến cuộc sống trở nên khó khăn hơn. Bà Naily ngày càng buộc phải thắt chặt chi tiêu. »  Tình hình nghiêm trọng đến mức tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã phải đích thân thông báo chính phủ sẽ sớm đưa ra một hành động « để đồng hành với các hộ gia đình ». Giám đốc Đài quan sát tình hình kinh tế Pháp (OFCE) giải thích thêm :  « Đó là một vấn đề lớn bởi giá xăng có tác động trực tiếp đến khả năng chi tiêu của các hộ gia đình. Điều này có thể được nhìn thấy và bộc lộ rất rõ. Nhìn chung thì sự tăng giá hiện nay tương đương với mức tăng chi phí nhiên liệu khoảng 250 euro/hộ gia đình/năm. Số tiền này là khá nhiều.   Nó không phải là một khoản tiền vô cùng lớn, nhưng chúng ta cần nhìn nhận rõ là có sự chênh lệch giữa các gia đình. Đây là điều rất nhức nhối và nó thường kéo theo đánh giá là khả năng chi dùng của các hộ gia đình giảm sút và nó diễn ra gần như hàng ngày. Cứ mỗi lần quý vị mua đầy bình nhiên liệu thì quý vị đều nhận thấy là giá nhiên liệu tăng và điều đó gợi nhắc cho quý vị là mọi giá cả đều tăng và khả năng mua sắm bị giảm.   Việc mọi người có thể dùng xe của họ, có thể mua nhiên liệu thường được gắn với tự do cá nhân, sự tự chủ, chủ động. Vì thế, tăng giá xăng dầu gây choáng váng cho các hộ gia đình ».   Ngọn lửa Áo Vàng vẫn âm ỉ cháy Không chỉ là một phương tiện phô trương « đẳng cấp xã hội », xe hơi còn là công cụ, phương tiện làm việc thiết yếu của nhiều người. Làm thế nào trợ giúp đúng người và hiệu quả nhất không phải là một câu hỏi dễ. Sức ép đối với chính phủ đang gia tăng, bởi từ đầu tháng đến nay, trên các mạng xã hội đã xuất hiện những lời kêu gọi thổi bùng lên ngọn lửa phản kháng, hồi sinh phong trào xã hội Áo Vàng - Gilets Jaunes - từng làm rung chuyển nước Pháp nhiều tuần lễ hồi cuối năm 2018 đầu năm 2019.   Ban đầu, chính phủ đề nghị giới phân phối xăng dầu tạm thời hạ mức lãi để giảm giá bán, nhưng các nhà phân phối kiên quyết phản đối, cho đó là điều « không thể », bởi mức lãi của họ chỉ rất thấp - 1 centime euro/lít nhiên liệu. Dường như chính phủ Pháp cũng đã tính đến khả năng giảm thuế cho những ai phải dùng xe hơi nhiều nhất, dựa trên bảng khai chi phí thực tế. Thế nhưng, giải pháp này lại chỉ liên quan đến những người thu nhập đủ cao để phải đóng thuế, chứ không phải những hộ có thu nhập nhấp nhất cho dù họ phải dùng xe hơi nhiều.   Hiện nay, các loại phí, thuế giá trị gia tăng TVA áp đặt cho nhiên liệu là rất cao, chiếm hơn phân nửa giá xăng dầu. Riêng thuế nội địa tiêu thụ các sản phẩm năng lượng TICPE là nguồn thu lớn thứ 4 của ngân sách, mang lại cho Nhà nước Pháp 33,2 tỉ euro trong năm 2019. Thậm chí, nhiều người còn chỉ trích Nhà nước đang « làm giàu trên lưng nhân dân » trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng. Vì thế, nhiều chính trị gia đối lập và các nhà phân phối nhiên liệu đòi chính phủ giảm các loại thuế, phí. Nhà kinh tế Timbeau giải thích :   « Chính phủ có thể giảm chẳng hạn thuế TVA đối với nhiên liệu để bù cho 35 centime euro tăng trong mỗi lít xăng từ một năm trở lại đây, hoặc chính phủ cũng có thể giảm một số loại phí áp đặt đối với nhiên liệu. Có rất nhiều loai phí đánh vào nhiên liệu. Thế nhưng, vấn đề là mỗi loại phí đó đều là một nguồn thu lớn của chính phủ. Mỗi gia đình phải chi thêm trung bình 250 euro/năm cho nhiên liệu, nếu chúng ta tính tổng cộng các hộ gia đình thì con số này là hơn 8 tỉ euro/năm. Nói thế để quý vị thấy rằng con số này lớn đến thế nào : hơn 8 tỉ euro, chỉ kém một chút so với số tiền chính phủ chi cho trợ cấp RSA ».   Mất những khoản thu thuế, phí lớn như vậy, hoặc ngân sách thâm hụt, hoặc chính phủ sẽ phải huy động nguồn thu khác để bù đắp, tạo thành một vòng luẩn quẩn. Hơn thế nữa, theo bộ trưởng Kinh Tế Pháp, Bruno Le Maire, giải pháp này trên thực tế không những không hướng đến đúng đối tượng, mà còn « không hợp lý cả về kinh tế và môi trường », tạo ra « một sự bất công », bởi cắt giảm các loại phí, thuế TVA trong giá nhiên liệu đồng nghĩa với việc tất cả người mua nhiên liệu đều hưởng lợi, kể cả những người giàu có, những người dùng xe hơi để đi chơi cuối tuần, đi du lịch … trong khi đối tượng cần được tập trung trợ giúp là những người có hoàn cảnh khó khăn, việc đi lại thiết yếu hàng ngày, nhất là phục vụ công việc, đều phụ thuộc vào phương tiện đi lại cá nhân.   Để trấn an dân chúng, phát ngôn viên chính phủ Gabriel Attal hôm 19/10 thông báo muộn nhất là đến cuối tuần chính phủ Pháp công bố một cơ chế đơn giản, công bằng và hiệu quả để trợ giúp người dân. Để tránh bùng nổ một cuộc khủng hoảng xã hội mới, nhiều nguồn tin cho rằng chính phủ hướng tới một giải pháp hỗ trợ đặc biệt : phân phát « séc nhiên liệu » cho các hộ gia đình gặp khó khăn. Thực ra, ngay từ đầu tháng 09, chính quyền Pháp đã thông báo từ tháng 12 tới cấp cho 5,8 triệu hộ gia đình có thu nhập khiêm tốn nhất mỗi hộ một tấm séc năng lượng « đặc biệt » trị giá 100 euro giúp họ có thêm điều kiện trả tiền điện và khí đốt, nhất là để sưởi ấm mùa đông. Chính phủ Pháp từng thực hiện chính sách tương tự hồi mùa xuân 2021.   Tuy nhiên, theo nhiều quan chức chính phủ, việc xác định đối tượng ưu tiên nhận « séc nhiên liệu » phức tạp hơn nhiều so với người được ưu tiên nhận « séc năng lượng ». Nên cấp « séc nhiên liệu » cho ai ? Người có thu nhập thấp nhất ? Hay những người phải đi lại nhiều nhất bằng xe hơi ? Kể cả đối với những người có cùng mức thu nhập thì việc xác định những ai chịu tác động mạnh nhất từ tình trạng tăng giá xăng dầu cũng rất khó. Bộ Chuyển đổi Sinh thái Pháp cho biết chính phủ chưa thiết lập được cơ sở dữ liệu về những người cần dùng xe hơi để đi làm.   Trước đây, hồi năm 2016 ông Xavier Bertrand, chủ tịch dân cử vùng Haut-de-France, miền bắc nước Pháp, đã cho triển khai biện pháp « hỗ trợ đi lại » bằng cách cấp « séc nhiên liệu » cho người làm công ăn lương có hợp đồng lao động dài hạn hoặc có thời hạn, thu nhập không cao, sống cách nơi làm việc ít nhất 20 km và không có phương tiện giao thông công cộng để đi làm. 50.000 người đã được hưởng chính sách hỗ trợ đi lại của vùng : 240 euro/năm/người. Phụ cấp lạm phát Báo chí Pháp cho rằng kinh nghiệm của vùng Haut-de-France có thể có ích cho chính phủ lần này. Nhưng việc xác định đối tượng được hưởng « séc nhiên liệu » không đơn giản và nhanh chóng. Cuối cùng, tối thứ Năm 21/10/2021, trên kênh truyền hình TF1, thủ tướng Pháp Jean Castex thông báo giá xăng dầu tăng không chỉ tác động đến những người hay phải dùng xe hơi mà còn dẫn đến lạm phát, làm tăng giá hàng hóa nói chung, tác động nhiều nhất đến những người có thu nhập thấp. Vì thế, thay vì phát « séc nhiên liệu », chính phủ quyết định khoản « phụ cấp lạm phát » 100 euro cho mỗi người có thu nhập dưới 2.000 euro/tháng (sau khi đã trừ các khoản đóng góp xã hội), bất kể người đó có hay dùng xe hơi hay không. Thu nhập là điều kiện duy nhất. Người dân không cần đăng ký, không cần chứng minh giấy tờ hay làm các thủ tục phức tạp, khoản tiền hỗ trợ đặc biệt này sẽ « tự động » được chuyển khoản cho những người được ưu tiên trợ cấp kể từ cuối tháng 12/2021, thông qua nhiều kênh, như qua doanh nghiệp, quỹ lương hưu, quỹ trợ cấp thất nghiệp … Câu hỏi đặt ra là liệu « phụ cấp lạm phát » có thể giúp chính quyền của tổng thống Macron « gỡ trái bom phản kháng xã hội » Gilets Jaunes đang rình rập phát nổ hay không ? Xin nhắc lại là ngọn lửa Áo Vàng vẫn âm ỉ len lỏi vào dòng người tuần hành thứ Bảy hàng tuần trong phong trào biểu tình chống việc mở rộng phạm vi áp dụng chứng nhận Covid-19 và tiêm chủng tại Pháp từ sau Quốc Khánh 14/07/2021. Hôm thứ Bảy 16/10, lác đác ở một số bùng binh, những người Áo Vàng đã tập hợp trở lại. Chính quyền của tổng thống Macron chắc chưa dễ quên những cuộc biểu tình Áo Vàng kéo theo bạo động, với biết bao hệ lụy kinh tế, xã hội kéo dài, nhất là trong bối cảnh chỉ còn 6 tháng nữa là đến kỳ bầu cử tổng thống Pháp 2022.

“Đồng chí Stalin đã bỏ qua những phương pháp thuyết phục và giáo dục của Lenin, thay cuộc đấu tranh tư tưởng bằng phương pháp bạo lực hành chính, đàn áp và khủng bố hàng loạt. Stalin thiên về sử dụng những tổ chức công quyền của Nhà nước và trong hành dộng, đồng chí thường xuyên vi phạm những chuẩn mực đạo đức và luật pháp Xô-viết”. Trích đoạn nói trên trong bài phát biểu nổi tiếng của lãnh tụ Xô-viết Nikita Khrushchev, được vang lên tròn 65 năm trước đây tại phiên họp kín vào ngày cuối của Đại hội đảng Cộng sản Liên Xô lần thứ 20 (25/2/1956), cho dù còn rất nhẹ nhàng so với sức nặng của tội ác mà nhà “độc tài đỏ” Stalin đã gây ra, nhưng cũng khiến cả thế giới cộng sản bàng hoàng và chấn động. Vào khoảnh khắc bấy giờ, được coi là một cơn đại địa chấn, một trái bom nguyên tử khổng lồ được tung ra, bản báo cáo mật mang tựa đề “Về tệ sùng bái cá nhân và những hậu quả của nó” lần đầu tiên vạch trần một số tội ác của “Đại nguyên soái” Stalin tuy đã qua đời được 3 năm, nhưng vẫn trong vầng hào quang của một thủ lĩnh chiến thắng phát-xít Đức hơn 10 về trước. 65 năm sau ngày “tờ trình bí mật của Khrushchev” - tên gọi của bản báo cáo trong một số tư liệu Việt ngữ - lần đầu tiên chính thức lên án người tiền nhiệm Stalin, sự đánh giá của dân Nga hiện tại với “Ông chủ của điện Kremlin” một thời như thế nào? Phải chăng, sự tố cáo đến từ chính thủ lĩnh cộng sản tối cao một thời cũng không có ảnh hưởng nhiều tới góc nhìn của dân Nga? Bản cáo trạng kéo dài 4 giờ Với sự tham gia của gần 1.500 đại biểu cùng 55 phái đoàn của các đảng Cộng sản ngoại quốc, Đại hội lần thứ 20 đảng Cộng sản Liên Xô khai mạc ngày 14/2/1956 tại Matxcơva và trong gần 2 tuần đầu, không có gì đáng kể diễn ra. Vẫn là những khâu hiệu mang tính tuyên truyền, như mục tiêu “đuổi kịp và vượt” các nước tư bản phát triển nhất trong giai đoạn lịch sử ngắn nhất. Đột ngột đối với nhiều người, trong phiên họp kín vào ngày cuối, bí thư thư nhất Nikita Khrushchev có bài phát biểu “động trời”, vạch trần cái gọi là “tệ sùng bái cá nhân” và những hiện tượng, hậu quả đi kèm của nó, khiến Đại hội 20 đi vào lịch sử. Các đại biểu sững sờ và kinh ngạc khi được nghe từ miệng một lãnh tụ cộng sản danh sách những tội ác khủng khiếp của Stalin. Đó là những đợt thanh trừng phi pháp, những biện pháp nhục hình về tinh thần và thể xác do chính Stalin thông qua, là việc Stalin đã sát hại già nửa số đại biểu của Đại hội 17, đã tự làm suy yếu mình trước chiến tranh với Đức bằng cách tiêu diệt đại đa số Ban lãnh đạo Hồng quân gồm cả những tướng lĩnh và nguyên soái từng vào sinh ra tử, “công thần” của thể chế Bolshevik. Khrushchev còn nhắc đến phong cách lãnh đạo méo mó của “Ông chủ”, đến chứng đa nghi ở mức cuồng, bệnh hoạn, “nhìn đâu cũng thấy địch”, khiến hàng triệu người thiệt mạng oan uổng, và đến sự thần thánh hóa lãnh tụ đến mức lố bịch xung quanh Stalin. Theo các ghi chép, nhiều đại biểu đã kêu trời đau đớn, thậm chí đã ngất đi khi biết tội ác của “thần tượng”. Sau bài phát biểu, không có phần thảo luận công khai, các đoàn đại biểu ngoại quốc được thông báo riêng. Tuy nhiên, bản báo cáo “mật” vẫn được lọt sang Phương Tây khá nhanh chóng - có thể do chính Khrushchev và “ê-kíp” của ông cố tình cho rò rỉ - và được in lần đầu tại Washington. Tại Liên Xô, sau đó, bài phát biểu có được cho “phổ biến” tại các cơ sở đảng địa phương. Tuy nhiên, nguyên văn của báo cáo được giữ kín, không công khai trong vòng 33 năm! Chỉ đến ngày 5/4/1989, chương trình “Vremya” của Đài Truyền hình Liên Xô đưa ra tuyên bố đặc biệt: lần đầu, trên tinh thần “công khai hóa” (glasnost), tờ “Izvestia” - cơ quan ngôn luận của Trung ương đảng Cộng sản Liên Xô - đăng tải toàn văn bài phát biểu trong số thứ 3 của năm. Như vậy, không thể nói là người dân Xô-viết xưa, và dân Liên bang Nga hiện tại không biết tới cách đánh giá chính thống về Stalin. Hơn thế nữa, trong lịch sử, báo cáo “mật” còn là động lực cho các biến chuyển dân chủ ở Ba Lan và Hungary, cũng như, cho phong trào“Bách hoa tề phóng - Cách gia tranh minh” ở Trung Quốc, hay “Nhân văn Giai phẩm” ở Việt Nam năm 1956. Vẫn là “anh hùng dân tộc”? Trên cái nền ấy, có thể khó hiểu khi trong những năm gần đây, càng ngày, sự đánh giá về Stalin càng trở nên tích cực ở nước Nga của Putin, mà phương Tây cũng xem như một nhà độc tài. Những thăm dò gần đây nhất, trước làn sóng dịch bệnh Covid-19 cách nay 2 năm, cho thấy có tới 70% dân Nga cho rằng sự nghiệp chính trị của Stalin là tích cực, tức là tăng 16% so với 3 năm trước đó. Khảo sát của Trung tâm Leveda - một viện thăm dò dư luận độc lập - cũng cho thấy, nếu vào năm 2016, có 31% số người được hỏi có ý kiến phản diện về Stalin, thì tỷ lệ này vào năm 2019 chỉ còn là 19%. Đặc biệt, có tới 45% cho rằng “quy” những tội ác cho Stalin là điều “thiếu công bằng”. Trước đó, 25% cho rằng những hành động của Stalin vào thời đó là “tất yếu về mặt chính trị”. Leonty Byzov, chuyên viên xã hội học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga cho rằng với một số người, Stalin còn được coi là “biểu tượng của công lý”. Một thăm dò khác cho thấy, 48% không hề muốn coi Stalin là có tội, và với nhiều người, tên tuổi của nhà độc tài gắn liền với chiến thắng của Liên Xô trước phát-xít Đức, niềm tự hào khiến 79% người được hỏi có mặt tại các buổi lễ lạt. Nhà cầm quân vĩ đại hay kẻ độc tài tội lỗi? Nhiều thập niên sau khi những tư liệu cho thấy cái gọi là “thiên tài quân sự” của Stalin là không tồn tại, hoặc chí ít cũng cần xem xét lại, xã hội Nga vẫn bị chia rẽ, chưa có câu trả lời đồng nhất. Trong mắt rất nhiều người, tội ác của Stalin không có ý nghĩa gì lớn, bên cạnh việc ông đã dẫn dắt Liên Xô chiến thắng trong Thế chiến 2. Góc nhìn ấy có thể là nguy hiểm, vì những tội ác của thể chế Stalin và con số những nạn nhân của nó từ lâu nay đã được giới sử học vạch ra khá rõ ràng. Tổ chức Memorial (Hồi tưởng) của Nga, trong nỗ lực đấu tranh để tưởng nhớ những nạn nhân của “kỷ nguyên Stalin”, cho hay có khoảng 10 triệu người chết đói, 6-7 triệu người bị tù đày vì lý do chính trị, và hơn 5 triệu bị đày ải. Thế nhưng, theo các khảo sát, Stalin vẫn được xếp vào hàng những nhân vật lịch sử quan trọng nhất của nước Nga, và trong tâm thức của một đại cường, ông vẫn được xem như người đã phục hồi vinh quang của đế chế này. Nhất là từ năm 2014, sau khi mối quan hệ giữa Nga và phương Tây ngày một căng thẳng, nước này càng cần hình ảnh những lãnh tụ ái quốc cứng rắn. Không phải ngẫu nhiên mà các kênh truyền hình Nga gần đây cho chiếu loạt phim mang tựa đề “Đất nước của những người Xô-viết”, hồi nhớ về những yếu nhân của bộ máy khủng bố và đàn áp Stalinist như Dzerzhinsky, Voroshilov, Molotov, Zhdanov hay Berya, khiến một số bình luận viên chính trị cho rằng, đây là một sự vinh danh những kẻ sát nhân, bên cạnh “ông trùm” Stalin. Nền “dân chủ cọc cạch” Việc những tội lỗi của Stalin dường như bị xóa nhòa trong mắt nhiều người dân Nga, có thể xuất phát từ chính ý đồ của Nikita Khrushchev khi chỉ coi đó là vấn đề của sự “sùng bái cá nhân”, chứ không phải bản chất của chính thể có cội nguồn từ Lenin, mà một nhà cách mạng cùng thời, bà Rosa Luxemburg ngay từ năm1918, đã vạch ra những “yếu huyệt” về sự độc đoán và phi dân chủ. Khrushchev muốn tách biệt Stalin khỏi Lenin, nhằm từ giã “kỷ nguyên Stalin” nhưng vẫn giữ được nguyên trạng vị thế lãnh đạo của giới cầm quyền cộng sản, nên những tội ác của Stalin - trong thực tế là môn đệ trung thành và xuất sắc của Lenin - có thể sẽ không thuyết phục nhiều người, cho rằng có thể lấy một số “thành tựu” của Liên Xô để biện minh cho mọi tệ hại của thể chế này. Rada Adzhubei, ái nữ của Khrushchev, không hề biết cha mình chuẩn bị làm điều gì vào năm 1956. Bà kể lại, cùng các bạn đồng môn ở đại học, bà vô cùng sững sờ trước bài phát biểu của cha, và bài phát biểu ấy đã khiến rất nhiều người trở nên cấp tiến hẳn lên. “Nhưng cha tôi, Khrushchev, giận dữ phản đối mọi biểu hiện hướng tới sự thanh toán thể chế Xô-viết, dù là ở Liên Xô hay Đông Âu”. “Nước Nga không bao giờ có thể phủ nhận hoàn toàn Stalin! Đây là một trong những lý do khiến chúng tôi dậm chân tại chỗ, thậm chí tụt hậu. Ngày nay, vẫn còn một số kẻ tìm cách làm mới, hoặc ít nhất cũng mô phỏng thể chế độc tài Stalin”. Đó là ý kiến cách đây nhiều năm của Yury Levada, tên tuổi lớn của nền xã hội học Nga, người từng sáng lập viện nghiên cứu dư luận mang tên ông. Người kế nhiệm ông tại đó, Vlagyimir Petukhov, thì khẳng định: “Người ta không lãng mạn hóa thể chế Stalin. Họ biết Stalin có nhiều tội ác, nhưng họ không muốn lịch sử Nhà nước [Xô-viết] cũng bị hủy hoại cùng với những kỷ niệm của ông ta”. Cháu gái của Khrushchev, bà Nina Khrushcheva, là giáo sư tại Mỹ, cho hay: Người Nga chúng tôi nhận ra rằng chúng tôi không hề thích được tự do (…) Sau khi Liên Xô sụp đổ năm 1991, sự vô chính phủ hoành hành. Đối với chúng tôi, dân chủ đồng nghĩa với hỗn loạn, tội phạm, nghèo đói, thổ hào cát cứ và sự thất vọng. Trong nhiều thế kỷ, chúng tôi tìm kiếm lòng tự trọng từ Nhà nước. Chúng tôi hoài nhớ những vị quân vương xưa, những người đảm bảo trật tự, khêu gợi cảm giác ái quốc và khiến chúng tôi tin rằng Nga là một dân tộc vĩ đại”. Ngay từ khi Putin mới nắm quyền được nhiệm kỳ đầu, bà Khrushchova đã cho rằng dân Nga cần một “lãnh tụ mạnh”, nếu có đáng sợ đi nữa cũng chả sao. Vì thế nước Nga mới sùng Putin, và theo bà cho dù người Nga không coi Putin là một Stalin mới, một “cha già dân tộc”, mà tìm thấy ở ông hiện thân của một người Nga bình thường, muốn yên ổn. “Đây cũng đã là một thứ dân chủ cọc cạch”. Và rất có thể, trong nền “dân chủ cọc cạch” ấy, Stalin - bên cạnh những tội ác tầy trời, vẫn được vinh danh và hoài niệm, kể cả sau khi tất cả những ai trải qua và được hưởng chút lợi nào đó ở thể chế cộng sản xưa đã không còn trên thế gian này, trái với dự đoán của nhiều cây bút thời “cải tổ” (perestroika) ở Liên Xô, cho rằng sự tồn tại của tâm lý sùng bái Stalin chỉ là vấn đề thời gian...

Ngày 05/10/2021, báo cáo về nạn lạm dụng tình dục trẻ em trong Giáo hội Công giáo Pháp giai đoạn 1950-2020 được công bố, gây chấn động và làm dấy lên nỗi phẫn nộ trong công luận. Báo cáo cho thấy tại Pháp, Giáo hội Công giáo là nơi có tỉ lệ lạm dụng tình dục trẻ em gần như cao nhất, chỉ sau phạm vi gia đình, họ hàng thân thích, đa phần thủ phạm là linh mục ở các giáo phận và 80% nạn nhân là nam thiếu niên 10-13 tuổi. Những con số « biết nói » Chính Giáo hội Công giáo Pháp đã đề nghị việc thực hiện báo cáo độc lập với chi phí lên đến 3 triệu euro. Ủy ban độc lập Ciase là cơ quan thực hiện báo cáo trong vòng 2 năm rưỡi, với 21 chuyên gia nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực như bác sĩ, luật gia, nhà xã hội học, sử gia … Báo cáo liên ngành dài 500 trang, với 1.500 trang phụ lục về nạn lạm dụng tình dục trẻ em trong Giáo hội Công giáo Pháp giai đoạn 1950-2020 có tên gọi là « Báo cáo Sauvé », được đặt theo tên của ông Jean-Marc Sauvé, 72 tuổi, chủ tịch Ủy ban độc lập Ciase, cựu phó chủ tịch Tham Chính Viện Pháp. Mặc dù mọi thông tin về kết quả báo cáo đều được giữ kín cho đến ngày chót, nhưng dường như các chức sắc Công giáo phần nào đã có thể đoán được tầm mức nghiêm trọng về các vụ đụng chạm, lạm dụng tình dục, cưỡng hiếp trẻ em trong phạm vi Giáo hội suốt 70 năm, từ năm 1950 đến năm 2020. Le Figaro cho biết trong buổi lễ nhà thờ ngay từ Chủ Nhật 03/10, một số giáo phận đã yêu cầu các tín đồ « chuẩn bị tinh thần » hứng « một cú sốc ». Các con số quả thực đã vượt rất xa so với ước tính ban đầu. Ông Jean-Marc Sauvé, chủ tịch Ủy ban Ciase, giải thích về kết quả báo cáo :  « Việc kêu gọi mọi người ra làm chứng cho phép xác định khoảng 2.700 nạn nhân, cuộc điều tra trong các kho lưu trữ cho phép xác định khoảng 4.800 nạn nhân, nhưng cuộc điều tra dân số diện rộng do Viện Nghiên cứu Quốc gia Pháp về Sức khỏe và Y khoa INSERM thực hiện với sự hỗ trợ của Viện thăm dò ý kiến IFOP cho phép ước tính trong dân số trên 18 tuổi hiện nay, có đến 216.000 người từng bị các linh mục, giáo sĩ, thầy tu và các nữ tu bạo hành tình dục ở độ tuổi vị thành viên. Việc kêu gọi mọi người ra làm chứng như vậy chỉ tiếp cận được 1,25% số người là nạn nhân của nạn lạm dụng tình dục trong Giáo hội, điều này cho thấy là việc tiếp cận được với các nạn nhân và khích lệ họ kể ra mọi chuyện là vô cùng khó khăn. 216.000 nạn nhân nói trên là những người còn sống. Tất nhiên là những người bị lạm dụng tình dục nhưng đã qua đời thì không được tính, những vụ tấn công tình dục xảy ra trước năm 1950 cũng không được thống kê. Nếu như tính thêm vào con số 216.000 này những ai bị lạm dụng tình dục bởi những người không theo đạo nhưng có tham gia vào hoạt động của Giáo hội, chẳng hạn các tình nguyện viên dạy về tôn giáo, những người làm việc tình nguyện trong các cơ sở đào tạo Công giáo … thì số nạn nhân phải lên đến 330.000 người. Như vậy là hơn 34% số vụ lạm dụng tình dục trong Giáo hội Công giáo là do những người không phải theo đạo Công giáo gây ra (…) Về tầm mức thì những con số 216.000 hay 330.000 đều không chỉ là đáng lo ngại, mà còn tạo một sức nặng không thể chối cãi được, và dù gì đi chăng nữa thì chuyện này cũng không thể cứ để như vậy mà không có bước giải quyết tiếp. Cần phải có những biện pháp mạnh mẽ ». Tội ác xảy ra ở nơi không mấy ai ngờ tới Nếu trong phạm vi gia đình và ngoài xã hội, các bé gái là nạn nhân chính của nạn ấu dâm thì trong Giáo hội Pháp, 80% nạn nhân là nam thiếu niên, đặc biệt là các em ở độ tuổi 10-13. Một điều khác không mấy ai có thể ngờ tới là Giáo hội Pháp là nơi nạn lạm dụng tình dục trẻ em cao hơn hẳn so với nhiều môi trường khác. Chủ tịch Ủy ban điều tra độc lập về các vụ lạm dụng tình dục của Giáo hội Pháp giải thích cụ thể trong ngày công bố báo cáo tại Paris : « Nếu bây giờ chúng ta tính tỉ lệ nạn nhân tại một nơi chốn nào đó trên tổng số người thường hay lui tới nơi đó thì dường như sau phạm vi gia đình, họ hàng thân thích và bạn bè, thì Giáo hội Công giáo là môi trường cótỉ lệ các vụ tấn công tình dục cao nhất, cao hơn đáng kể so với trường học, các cơ sở tiếp đón tập thể trẻ vị thành niên mà người ta gọi là trại nghỉ dưỡng, vui chơi trong các kỳ nghỉ và cao hơn cả trong lĩnh vực thể thao. Đúng là tổng số vụ lạm dụng tình dục có giảm mạnh nhưng sau đó xu hướng giảm đã ngưng. Các vụ lạm dụng tình dục trong giai đoạn từ năm 1950 đến năm 1969 chiếm tới 56% tổng số vụ, sau đó giảm rõ rệt trong giai đoạn 1970 - 1990. Số vụ lạm dụng tình dục đã giảm, nhưng chiều hướng giảm này có liên quan đến tình trạng số linh mục, thầy tu giảm và sau nhiều thập niên người dân cũng ít lui tới các cơ sở Công giáo hơn. Và cuối cùng, nếu chúng ta xét theo tỉ lệ, thì tỉ lệ các vụ lạm dụng tình dục trong giai đoạn 1970-1990 cũng giảm so với giai đoạn 1950-1970 nhưng sau đó thì mức giảm cũng thấp đi. Vì thế, chúng ta phải loại bỏ suy nghĩ rằng nạn lạm dụng tình dục trong Giáo hội đã hoàn toàn bị loại trừ, rằng mọi chuyện đã lùi lại phía sau chúng ta. Không, vấn đề vày vẫn tồn tại dai dẳng. »  Con số 330.000 tương đương với 6% tổng số nạn nhân bị lạm dụng tình dục tại Pháp. Theo điều tra của Viện INSERM cho Ủy ban Ciase, 1,2% số người thường xuyên lui tới các cơ sở Công giáo thời thơ ấu từng là nạn nhân các vụ đụng chạm, tấn công tình dục, thậm chí là bị cưỡng hiếp. Nhưng ông Jean-Marc Sauvé lấy làm tiếc là các định chế tôn giáo « cho đến đầu những năm 2000 đã thể hiện một sự thờ ơ vô cùng lớn, thậm chí là ác độc đối với các nạn nhân ». Trong tổng số 115.000 linh mục, giáo sĩ trong giai đoạn 1950-2020 tại Pháp, có 2.900-3.200 linh mục từng có các hành vi lạm dụng tình dục trẻ em, tương đương tỉ lệ 2,5-2,8%. So sánh với tình hình các nước khác, đài France Inter nhận định tỉ lệ linh mục ấu dâm tại Pháp như vậy là thấp hơn nước ngoài. Báo cáo Sauvé nhìn từ Ý  Nhìn sang Ý, một báo cáo tương tự như của Ủy ban độc lập tại Pháp về nạn lạm dụng tình dục ở Giáo hội chắc chắn vẫn chưa thể được tiến hành trong nay mai. Cho dù một số cơ quan tổ chức đã được thành lập để lắng nghe các nạn nhân, nhưng vấn đề tội phạm tình dục trong Giáo hội nhìn chung vẫn là đề tài cấm kỵ ở Ý và rất khó để thúc đẩy nhận thức về vấn đề này.   Cuộc chiến chống lạm dụng tình dục trong Giáo hội Ý vẫn còn một chặng đường dài phía trước. Đó là nhận định của thông tín viên RFI Éric Sénanque, từ Roma :   « Francesco Zanardi, thời thơ ấu từng bị một linh mục lạm dụng tình dục, hiện giờ là chủ tịch mạng lưới L’Abuso, hiệp hội chính của những người là nạn nhân của các linh mục phạm tội ấu dâm ở Ý. Zanardi đã đọc rất kỹ các kết luận của Ủy ban Sauvé, nhưng theo ông vẫn còn rất nhiều việc phải làm để có thể thay đổi nhận thức. Ông lấy làm tiếc và nói : « Ở Ý, chúng tôi vẫn đang chờ đợi để có một Ủy ban điều tra về Giáo hội. Ý thực sự là một trong những quốc gia chậm trễ nhất trong việc đưa ra các biện pháp, nhưng có lẽ đó là vì có Tòa thánh Vatican ». Từ nhiều năm nay, Francesco Zacardi đã thất vọng về việc Giáo hội công giáo Ý thiếu ý chí để đối phó hiệu quả với thảm kịch tội phạm ấu dâm.  Đối với Massimo Faggioli, sử gia về Giáo hội, chắc còn lâu mới có chuyện nước Ý đối mặt với vấn đề nhức nhối, gây đau đớn liên quan đến các vụ bê bối tình dục trong Giáo hội như Pháp đã làm, vì xã hội Ý vẫn chưa sẵn sàng. Ông nói : « Thật khó để tưởng tượng Ý có một Ủy ban như Ủy ban Sauvé của Pháp. Hai nước không có cùng xuất phát điểm. Thứ nhất là các phương tiện truyền thông của Ý thiếu can đảm để thực hiện các cuộc điều tra sâu rộng, thứ hai là nền chính trị, tư pháp và cảnh sát Ý cũng thiếu dũng cảm, luôn có thái độ miễn cưỡng khi phải giải quyết các trường hợp lạm dụng tình dục.   Tuy nhiên, cũng không phải là Giáo hội Ý không có nỗ lực. Một mạng lưới quốc gia với những đội ngũ chuyên lắng nghe các nạn nhân đã được lập ra ở nhiều giáo phận, và cách nay 2 năm, Hội đồng Giám mục Ý thậm chí đã ban hành văn bản hướng dẫn để chống nạn lạm dụng tình dục. Nhưng còn xa Ý mới làm được như Pháp, tức là có một Ủy ban độc lập nằm ngoài Giáo hội Công giáo có khả năng đưa ra ánh sáng nạn lạm dụng tình dục trong suốt nhiều thập kỷ và nỗi khổ đau các nạn nhân ».  Hiệu ứng của báo cáo Sauvé đã vượt ra khỏi biên giới nước Pháp. Giáo hoàng Phanxicô đã bày tỏ « nỗi hổ thẹn, đau buồn » và kêu gọi Giáo hội Pháphành động để trở thành « một ngôi nhà an toàn cho tất cả mọi người ». Hành động cụ thể của Giáo hội Pháp ? Trở lại Pháp, hôm 05/10, trước khi nhận báo cáo từ tay chủ tịch Ủy ban Ciase, phát biểu trước mặt nhiều nạn nhân hiện diện tại buổi công bố báo cáo Sauvé, chủ tịch Hội đồng Giám mục Pháp, Eric de Moulins-Beaufort, đã thừa nhận số nạn nhân và tầm mức sự việc đã vượt quá khả năng tưởng tượng của Giáo hội Pháp. Đức Tổng giám mục thể hiện « nỗi hổ thẹn, kinh hãi và quyết tâm hành động », đồng thời xin lỗi các nạn nhân.   Câu hỏi đang được đặt ra hiện nay là Giáo hội Pháp sẽ gánh trách nhiệm, khắc phục hậu quả như thế nào ? Bởi vì cứ 10 vụ thì có 9 trường hợp không để đưa ra trước pháp luật vì đã xảy ra quá lâu, vượt quá giới hạn thời gian để có thể đưa ra xét xử theo quy định của pháp luật. Vì thế, việc tìm cách nói chuyện hàn gắn và bồi thường cho các nạn nhân đều tùy thuộc hoàn toàn vào Giáo hội Công giáo Pháp. Hiện nay, bồi thường tài chính cho để bù đắp phần nào các nạn nhân hiện là giải pháp nhận được nhiều sự ủng hộ và cũng là một trong 47 kiến nghị của Ủy ban Ciase. Cho đến mùa xuân năm 2021, Giáo hội Công giáo Pháp đã lập ra một quỹ bồi thường 5 triệu euro và dự kiến ​​sẽ sớm công bố thành phần một cơ quan độc lập chuyên trách phân bổ tiền bồi thường. Tuy nhiên, cả các nạn nhân và tín đồ đều phản đối ý tưởng Giáo hội quyên góp tiền từ giáo dân để bồi thường cho các nạn nhân. Theo đài Europe 1, một dự án khác đã được tiến hành về việc lập một tòa án hình sự tôn giáo quốc gia. Đây cũng là một trong các khuyến nghị của Ủy ban Ciase, bởi vì cho đến nay mới chỉ có tòa án riêng của từng giáo phận, nhưng quyền bổ nhiệm thẩm phán và cho thi hành bản án với các linh mục bị kết tội đều nằm trong tay giám mục của giáo phận đó. Hội đồng Giám mục Pháp hiện đang chờ sự chấp thuận của Tòa thánh Vatican. Hàng loạt giải pháp khác dự kiến sẽ được thảo luận và sau đó được biểu quyết thông qua vào tháng 11/2021.

Từ gần hai năm nay, thanh thiếu niên ở Hàn Quốc phải trải qua nhiều khó khăn, xáo trộn vì đại dịch Covid-19. Các biện pháp giãn cách xã hội đã vô tình khiến cuộc sống của họ vốn đã nhiều áp lực, giờ trở nên trầm trọng hơn. Nhiều thiếu niên cảm thấy cô đơn, bất ổn về tâm lý khi không được tới trường. Còn thanh niên phải đối mặt với nạn thất nghiệp, thị trường lao động lâm vào cảnh bế tắc. Do đợt dịch thứ tư bùng nổ, Hàn Quốc đang áp dụng mức độ giãn cách xã hội cao nhất - cấp bốn tại khu vực thủ đô Seoul và cấp độ ba ở các khu vực khác trên toàn quốc. Theo quy định, các quán cà phê, ăn uống, khu vực giải trí chỉ được mở tới 22 giờ, và người dân không được tụ tập quá hai người sau 18 giờ.   Tuy nhiên, đợt dịch hiện tại căng thẳng hơn do biến thể Delta dễ lây lan, nên dù đã áp dụng giãn cách xã hội, số ca nhiễm tại Hàn Quốc vẫn ở mức cao đáng báo động. Theo Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hàn Quốc (KDCA), số ca nhiễm mới hàng ngày vẫn trên mức 2.000 trong những ngày gần đây. Tính đến ngày 30/09, Hàn Quốc có gần 311.300 ca tính từ đầu mùa dịch.  Sau thời gian đầu chậm triển khai tiêm phòng như nhiều nước châu Á khác, Hàn Quốc đã tăng tốc, hiện có khoảng 76,6% dân số đã tiêm ít nhất một mũi tính đến ngày 01/10 (hơn 39,3 triệu người), 50,1% người dân đã hoàn thành tiêm chủng (hơn 25,7 triệu người). Tuy đạt mục tiêu 70% dân số hoàn thành tiêm chủng mũi một vào trước kỳ nghỉ lễ Trung Thu, nhưng tốc độ tiêm chủng lại đang có xu hướng chững lại.  Covid-19 gây bất ổn tâm lý ở thanh thiếu niên  Tình trạng giãn cách xã hội kéo dài và không được đến trường đã gây cho các em học sinh tâm lý cô lập và bất ổn. Số lượng thanh thiếu niên được chẩn đoán mắc chứng rối loạn hoảng sợ hoặc các bệnh liên quan đến trầm cảm đã bùng nổ.   Theo một cuộc khảo sát với hơn bảy nghìn người từ 9 đến 24 tuổi, 48% số người được hỏi cho biết cuộc sống học đường năm 2020 của họ đã bị ảnh hưởng tiêu cực bởi đại dịch. Ngoài ra, mức độ căng thẳng trong học tập đã tăng lên đối với hầu hết học sinh, và điều này đặc biệt cao đối với những người từ 13 tuổi trở lên.   Về các mối quan hệ cá nhân, hơn 26% học sinh được hỏi cho biết không còn giao lưu với bạn bè nhiều như trước do tác động của các biện pháp giãn cách xã hội nghiêm ngặt. Việc học trực tuyến cũng khiến thời lượng sử dụng Internet của thanh thiếu niên tăng, làm dấy lên lo ngại rằng những người trẻ tuổi có thể bị nghiện Internet và điện thoại thông minh. Trên thực tế, một nghiên cứu gần đây của bộ Khoa học và Công nghệ Thông tin cho biết khoảng 25% thanh thiếu niên ở Hàn Quốc được coi là “phụ thuộc vào điện thoại thông minh”.  Theo số liệu thống kê do dịch vụ bảo hiểm Y tế quốc gia cung cấp, số bệnh nhân mắc chứng rối loạn hoảng sợ ở độ tuổi vị thành niên là 4.582 người vào năm 2020, tăng gấp đôi so với 4 năm trước. Số bệnh nhân thanh thiếu niên liên quan đến trầm cảm cũng tăng 64% so với cùng kỳ, lên tới 29.718 người vào năm 2020. Các chuyên gia cho rằng việc Nhà nước tập trung triển khai các biện pháp giãn cách để chống dịch đã ảnh hưởng tới tâm lý đối với thanh thiếu niên.  Shin Hyun-young, cựu bác sĩ của đảng Dân Chủ Hàn Quốc, cho biết : "Chúng tôi cần một cuộc điều tra sâu về lý do tại sao thanh thiếu niên trở nên dễ bị tổn thương về cảm xúc do Covid-19". Ông cũng nói thêm, "chúng tôi sẽ tăng cường ngân sách và hỗ trợ pháp lý vì điều quan trọng là phải chuẩn bị một hệ thống để kiểm tra tình trạng cảm xúc của cho họ chặt chẽ hơn".  Khi được hỏi về việc học online, Vũ Hà Anh, du học sinh tại trường đại học Kyonggi, trả lời : “Khi đại dịch Covid diễn ra tại Hàn Quốc, không chỉ cuộc sống sinh hoạt của em mà các bạn du học sinh khác cũng thay đổi nhiều, ví dụ như từ học trực tuyến trên trường thay bằng các tiết học online. Việc làm thêm vì dịch Covid mà không có nhiều như trước, bị cắt giảm giờ làm, thậm chí không có việc làm thêm”. Hay như Nguyễn Đức Tùng cho biết : “Về vấn đề học online thì nội dung bài học khó bởi vì có rào cản ngôn ngữ, thế cho nên là rất khó tập trung vào bài học, vì vậy mà chất lượng học tập có thể bị giảm sút. Tiếp là vì là học online cho nên không có cơ hội giao lưu, làm quen với các bạn Hàn Quốc, và cả một kỳ học chỉ có nghe giọng của giáo sư, có những giáo sư giảng trực tiếp qua ứng dụng Zoom thì có thể trao đổi trực tiếp được, nhưng mà có những giáo sư quay sẵn bài giảng nên là việc trao đổi với giáo sư có thể là hơi khó khăn”. Thanh niên trước tương lai việc làm mịt mù  Đợt dịch thứ tư đã làm giảm việc làm trên thị thường lao động và giới trẻ bị ảnh hưởng nhiều nhất trong đợt khủng hoảng kinh tế này. Theo tờ báo Korea Times, năm 2020 có 370.000 thanh niên thất nghiệp. Những người làm việc ít hơn 36 giờ một tuần và muốn làm việc nhiều hơn - không được tính vào số liệu thất nghiệp - tăng gần gấp đôi so với năm 2016, lên tới 149.000 người vào năm 2020.   Trước khi xảy ra dịch Covid-19, tìm được một công việc ổn định tại Hàn Quốc là cả một cuộc chiến dài hơi. Sinh viên vừa tốt nghiệp phải mất trung bình 10 tháng để có được công việc đầu tiên. Thậm chí, nhiều người bỏ nhiều năm để chuẩn bị xin việc, như luyện thi công chức, lấy thêm bằng hoặc chứng chỉ hành nghề. Giới trẻ Hàn Quốc chỉ ưa chuộng những công việc ổn định tại các tập đoàn lớn hoặc tại các cơ quan Nhà nước. Tuy nhiên, hiện rất khó để có được một công việc như vậy bởi rất hiếm. Theo một cuộc khảo sát với 500 doanh nghiệp hàng đầu đất nước, chỉ có 121 doanh nghiệp có kế hoạch thuê lao động mới trong nửa cuối năm 2021. Trong số năm tập đoàn hàng đầu - Samsung, Hyundai Motor, SK, LG và Lotte - chỉ có Samsung có kế hoạch tiếp tục tuyển dụng ồ ạt những người tìm việc trẻ mới ra trường.   Trả lời phỏng vấn ở báo Naver news, một người xin ẩn danh 28 tuổi, làm thêm tại một nhà hàng sau khi tốt nghiệp đại học, gần đây thấy bất lực với công cuộc tìm việc : “Dù có cố gắng đi nữa thì cũng không thể xin việc được, khiến tôi nghĩ rằng cuộc đời mình đã thất bại. Sau khi tốt nghiệp, tôi đã hàng chục lần nộp đơn xin việc vào các công ty, nhưng rất nhiều lần bị loại ngay từ vòng hồ sơ. Vì Covid-19 mà ngày càng khó kiếm được công việc ổn định. Giá nhà thì lại tăng cao, khiến tôi không còn động lực sống, cùng với suy nghĩ cứ luẩn quẩn là liệu tôi có phải “đi làm thêm” cả đời như vậy hay không”.  Anh Gyudong, hiện đang là nghiên cứu sinh tại đại học KyungPook, cho biết : “Tác động lớn nhất của dịch Covid-19 là lên thị trường việc làm. Dịch cũng có ảnh hưởng lớn tới thế hệ của chúng tôi. Tìm việc trước đây vốn đã khó nhưng nay lại càng khó hơn. Nhiều người bạn của tôi đã phải rất khó khăn mới được nhận việc. Về phía tôi - là một nghiên cứu sinh, không thể đi nước ngoài để tham gia hội thảo, cảm tưởng như bị nhốt trong phòng thí nghiệm ngay qua ngày vậy. Dù tôi có thể tự học nhưng lẽ ra tôi đã có thể có nhiều cơ hội hơn để học từ người khác nếu không có dịch bệnh”. Đây cũng là khó khăn của bạn Lê Anh Thư, du học sinh Việt Nam : “Trong thời kỳ giãn cách, các quán ăn cũng phải đóng cửa sớm hơn bình thường. Một số quán bán hàng, do lượng khách ít nên phải cắt giảm nhân viên. Chính vì thế, trong giai đoạn này, du học sinh rất khó khăn trong việc kiếm việc làm thêm. Bên cạnh đó, phía trường cũng không có hỗ trợ sinh hoạt phí cho học sinh, thế nên cuộc sống của du học sinh ở thời điểm này rất khó khăn”. Chính phủ cam kết tạo việc làm cho thanh niên  Đối mặt với “vấn nạn thất nghiệp” trong đại dịch, chính quyền Seoul nhiều lần thảo luận về các cách tạo việc làm mới cho thanh niên. Đây là một vấn đề hệ trọng vì nếu thanh niên tìm việc không được tham gia thị trường lao động đúng lúc có thể sẽ trở thành một “thế hệ mất mát”, giống như nhiều người đã trải qua cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997-98.   Chính phủ tuyên bố sẽ tạo thêm 550.000 việc làm cho thanh niên và người có thu nhập thấp, bao gồm : việc làm từ xa, ngành nghề công nghệ và các vị trí trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Theo trang Korea Times, nhờ vào quyết định phân bổ 10 nghìn tỷ won (tương đương 8,2 tỷ đô la) để hỗ trợ việc làm, dù vào tháng 08/2021 vẫn có 744.000 người thất nghiệp, nhưng con số này đã giảm 120.000 người so với cùng kỳ năm trước.  Thực ra, ngay từ đầu mùa dịch, bộ Việc Làm và Lao Động (MOEL) đã xuất ngân sách để hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong đó có mục đích tránh tình trạng sa thải nhân viên. Tháng 09/2021, chính phủ Hàn Quốc đã trích 11 nghìn tỷ won từ quỹ cứu trợ thảm họa để cố gắng khôi phục phần nào nền kinh tế đang suy sụp vì đại dịch kéo dài. Nhờ chính sách này, khoảng 88% dân số được hưởng khoản trợ cấp 250.000 won (214 đô la) cho mỗi cá nhân.  Chính quyền của tổng thống Moon Jae In hết sức chú ý giảm thiểu tác động của đại dịch Covid-19. Từ tháng 03/2020, Hội đồng Kinh tế Khẩn cấp (EECM) được triệu tập họp hàng tuần để giám sát nền kinh tế và quyết định các phản ứng chính sách. Một trong những chính sách quan trọng là “Kế hoạch Thỏa thuận mới của Hàn Quốc” được công bố tại EECM lần thứ 7 ngày 14/07/2020. Chính sách này gồm ba mục tiêu chính : cải cách thị trường lao động ; thúc đẩy phát triển kỹ thuật số mới với mạng 5G, trí thông minh nhân tạo (AI) và các phần mềm tin học ; theo đuổi thỏa thuận mới “xanh”, thúc đẩy nền kinh tế thân thiện với môi trường bằng cách phát triển năng lượng tái tạo và giảm phát thải CO2.  Bằng những chính sách này, Hàn Quốc đang từng bước cải thiện tình hình kinh tế chung và thị trường lao động, không “gục ngã” trong cuộc chiến lâu dài với đại dịch.